Als iets twee keer is mislukt, zal het een derde keer zeker lukken. Je hebt er een beetje bijgeloof voor nodig, maar als je moeder al twee keer met een mislukte appeltaart is komen aanzetten, kun je haar aanmoedigen met “Kom op, driemaal is scheepsrecht!” Maar waarom in hemelsnaam drie keer? En vanwaar dat ‘scheepsrecht’?
Het getal drie heeft, vanwege de drie-eenheid de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, een symbolische betekenis. Dat was vroeger ook in de rechtspraak zo; bij belangrijke zaken kreeg men bijvoorbeeld drie kansen om de eed vloeiend af te leggen.
Ook op zee golden gebruiken waaruit blijkt dat het getal drie recht (bijzonder) was: de schipper was verplicht drie maaltijden aan zijn scheepslieden te geven, iemand werd gestraft met drie slagen met een gortspaan en er waren drie getuigen nodig om iemand ter dood te verklaren aan boord, waarna diegene overboord gegooid werd met een luid “Eén, twee, drie, in Godsnaam!” Driemaal was dus scheepsrecht. Als je voortaan iemand voor de derde keer tegenkomt, weet jij tenminste uit te leggen waarom dat ‘scheepsrecht’ is.
Op zaterdagavond 16 december 2017 vond de allereerste editie van Taalvoutjes-het dictee plaats. Wat was het een fantastische avond! In de prachtige aula van het...
Als Hollandse in Vlaanderen werken, dat levert nog wel eens een misverstand op. Gelukkig kon iedereen er hartelijk om lachen....
Wij Nederlanders zijn maar wat trots op ons ‘onvertaalbare’ woord gezellig. En terecht: het is een positief woord en het is leuk, en lastig, om aan een buitenla...
Marc van Oostendorp is taalonderzoeker, schrijft artikelen voor NRC Handelsblad en Onze Taal én heeft al heel wat boeken op zijn naam staan. O ja ... en hij hee...