Column: Op niks trekken
Als Hollandse in Vlaanderen werken, dat levert nog wel eens een misverstand op. Gelukkig kon iedereen er hartelijk om lachen....
In een van onze eerdere woordweetjes gaven we een verklaring voor de woorden ‘straatarm’ en ‘
Door Maurits Geerts
De oudste vermelding van het woord ‘steenrijk’ in een Nederlandse tekst stamt uit de negentiende eeuw. Dat is rijkelijk laat voor een woord dat zijn oorsprong zou moeten vinden in de middeleeuwen. Het is denkbaar dat een middeleeuwse uitdrukking eeuwenlang mondeling is overgeleverd en pas laat aan het papier is toevertrouwd, maar erg waarschijnlijk is dat niet.
Het geheim zit in de klemtoon. We zeggen nu ‘steenríjk’, met de klemtoon op ‘–rijk’, maar wat als we de klemtoon leggen op ‘steen-‘: ‘stéénrijk’, ofwel ‘rijk aan stenen’. Edelstenen in dit geval. Het Duitse woord steinreich werd oorspronkelijk in de geologie gebruikt voor bodems die rijk waren aan (edel)stenen, en later overdrachtelijk voor mensen die zich sieraden belegd met edelstenen konden veroorloven. Zij waren stéénrijk. Een leenwoord van onze oosterburen, dus!
Naar de letter is ‘steenrijk’ wellicht nu nog van toepassing op onze koningshuizen en het doet me denken aan Liberace … Glitter, glamour, edelstenen, diamanten, dat is steenrijk! Geen bakstenen huis, maar blingbling. Succesvolle rappers zijn waarschijnlijk steenrijk, als ze diamanten in hun tanden laten zetten. De status van ‘steenrijk’ is van alle tijden. Edelstenen zijn een symbool van rijkdom en welvaart, nog steeds.
Heb jij altijd al de herkomst van jouw favoriete woord willen weten? Laat het ons hieronder weten!
Als Hollandse in Vlaanderen werken, dat levert nog wel eens een misverstand op. Gelukkig kon iedereen er hartelijk om lachen....
Cabaretier Kees Torn daagt je uit. Doe mee en win! We verklappen z’n spelletje niet, maar je moet wel wat kennis hebben van het Nederlands én Engels....
Hoe je de naam van je eigen huisdier schrijft, weet je vast heel goed. Maar hoe zit het met je taalkennis van de rest van de dierenwereld?...
Politici, juristen, academici, managers, medici en de rest van Nederland: de aandacht erbij. Het is tijd – de hoogste tijd – om het probleem waar je elke dag te...