Column: Wiltgroei

Volgens Van Dale is een stagiair ‘iemand die de praktijk leert bij een oudere ambtgenoot’. In de televisiewereld, waar ik werk, geldt die definitie absoluut niet. De oudere ambtgenoot in het redactieteam heeft zelden of nooit tijd voor de stagiair, er zijn strikte deadlines, de druk is hoog. Dus hup aan de slag, beste stagiair, begin maar met het opstellen van callsheets, quitclaims en headlines!

Door JP Pellemans

Vooral bij dat laatste onderdeel van het stagewerk wil het nogal eens fout gaan. In de Whatsappgroep van ons redactieteam van de TV-quiz ’10 voor Taal’ hebben we daarom een speciale sectie ‘headlines met een taalfoutje’. Foutjes die we steevast aan stagiairs toeschrijven. 

Een kleine bloemlezing:

De  klassieke dt-voutjes komen het meest voor. Zo ‘strand’ er een hondje op een onbewoond eiland en is de dochter van Roseanne Barr ‘ontvoert’ door haar moeder. Iets minder klassiek: een tsunami van coaches ‘overspoeldt’ de social media. Ten slotte laat de stagiair -misschien wel in blinde spellingspaniek- de laatste letter van werkwoordvervoeging geregeld gewoon achterwege: Amalia wordt dus ‘verwelkom’ in de Raad van State en ‘hang’ er Willem Engel van alles boven het hoofd.

Maar het meest in het oog springend in de headlines van de stagiairs is wilt als derde persoon enkelvoud van het werkwoord willen. De kernbom valt mogelijk als Poetin dat wilt  en Christine uit Sister Wives wilt absoluut geen liefdeloos huwelijk. 

Lijdt de headlinestagiair misschien aan hypercorrectie, het heerlijke taalfenomeen waarbij je een taalfout maakt door er juist een te vermijden? ‘Beeldhouden’ bijvoorbeeld is hypercorrect, want een -d is voor het gevoel van veel mensen netter dan de -w in het officiële werkwoord ‘beeldhouwen’. Berucht is ook ‘kopje kofje’. De -ie in koffie doet veel keurige mensen denken aan platte en ordinaire woorden als  ‘bakkie’ en ‘jassie’. Het moet in hun keurige taaluniversum natuurlijk ‘bakje’ zijn en ‘jasje’ en dus ook ‘kofje’. Ze doen het, kortom,  zo goed dat het fout is. 

Ik vrees dat hetzelfde hypercorrectiestemmetje aan het werk is in de hersenen van de headlinestagiairs. Dat gaat ongeveer zo:

1. Ik moet in opdracht van mijn oudere ambtgenoot een headline schrijven over Poetin die iets wil.

2. Hmmm, dat laatste woord klinkt vreemd … De derde persoon enkelvoud van de meeste werkwoorden eindigt toch op een -t? 

3. Ik weet het zeker: het is ‘hij loopt‘, ‘zij slaapt‘ en, lekker modern, ‘die’ en ‘hen neemt‘;

4. Dat betekent dus automatisch dat Putin niet iets wil, maar dat hij iets wilt.

5. Ik typ de headline: ‘Valt de kernbom als Putin dat wilt?’

6. Ik heb de regels van de werkwoordvervoeging correct gevolgd: ‘de kernbom valt‘ en ‘Putin wilt‘.

7. Ik publiceer tevreden de headline op de site van de krant.

Je zult misschien denken dat wij in de redactie van ‘10 voor Taal’ gruwen van deze fouten. Niets is minder waar: we smúllen van headlines met een klein gebrek. Dus alsjeblieft, lieve stagiairs van Nederland, blijf luisteren naar de hypercorrectiestem in jullie hoofden, blijf fouten maken en blijf ze vooral ook publiceren! Jullie maken er een clubje medewerkers van een taalprogramma zo ontzettend gelukkig mee.


JP Pellemans. © Keke Keukelaar

Over JP Pellemans

Ben je altijd al benieuwd wie er nou achter die geheimzinnige, maar o zo gezellige Voice-overstem van ‘Lingo’ schuilt? Het is niemand minder dan Jan Peter Pellemans, die je ook gewoon ‘JP’ mag noemen. Een voice-over, sidekick én jurylid van Lingo zijn is blijkbaar niet voldoende: JP is ook docent, communicatietrainer, presentatiecoach én (eind)redacteur voor televisieprogramma’s als ‘Wie is de Mol’, ‘Taxi’ en ’10 voor Taal’. Dat taal ook écht zijn ding is, blijkt wel uit zijn gloednieuwe boek ‘Het ABC van JP‘, waarin hij je meeneemt in zijn persoonlijke taaluniversum. Het resultaat is een rariteitenkabinet vol vrolijke anekdotes, taalfascinaties en -obsessies. Zo wist je vást nog niet dat er geen Nederlands equivalent bestaat van het Finse Kalsarikännit: langzaam dronken worden op de bank in je onderbroek. En dat het hondenvoermerk Frolic in het Engels ‘ravotten’ betekent, en afstamt van het Middelnederlandse ‘vrolyc’. Of waar het woord ‘pierewaaien’ vandaan komt.

Volg JP Pellemans ook op Instagram (@jppelleminsta)

Foto: JP Pellemans. © Keke Keukelaar

Doe mee en win!

Wil je kans maken op dit uiterst vermakelijke boek? Wij verloten 3 stuks onder de deelnemers aan onderstaande quiz! Doe mee en sleep die gave prijs in de wacht.

Boekrecensie

Boekrecensie: Es kommt wohl gut

Boekrecensie: Es kommt wohl gut

Verschill muss da sein. Das ist falsche Buhl. Lüll da jetzt nicht umhin. Enkele steenkolenduitse zinnen uit het boekje ‘Es kommt wohl gut’ van Nederduitser Rein...


Woordweetje

Woordweetje: de Nobelprijs

Woordweetje: de Nobelprijs

De datum is 13 april 1888. In een lokale Parijse krant leest Alfred Nobel dat ‘ie dood is. Hij controleert zijn hartslag en kijkt in de spiegel. Volgens d...


Column

De grote instinkerquiz

De grote instinkerquiz

Ja, taal is zeg maar echt jouw ding (anders volgde je ons waarschijnlijk niet). Maar laten we wel wezen, hoe mooi de Nederlandse taal ook moge zijn, hij is soms...


Over Taalvoutjes

Alle 400.000 Facebookfans: bedankt!

Alle 400.000 Facebookfans: bedankt!

Juli 2015 eindigde voor Taalvoutjes met een knaller: we mochten onze 400.000ste fan op Facebook verwelkomen! Geweldig dat we onze taalpassie met zoveel mensen m...