Woordweetje: Fooi en drinkgeld

Altijd weer dat dilemma wanneer je afrekent in de kroeg: geef je wel of geen fooi? Maar waar komt het woord eigenlijk vandaan?

We hebben het gejat uit het Latijn (via, wat ‘weg’ betekent) en uit het Frans (voie, wat ‘weg’ of ‘reis’ betekent). Met een kleine omweg hebben we er alleen wel onze eigen betekenis aan gegeven. Waar het begon met ‘reis’, betekende ‘fooi’ later ‘een afscheidsmaal voorafgaand aan een reis’ en ‘een geschenk dat bij een afscheid wordt gegeven’, terwijl we nu een fooi geven als geschenk voor een bewezen dienst.

Deze verschuiving van de betekenis van het woord verklaart wel waarom ‘fooi’ – vooral in Vlaanderen – ook wel ‘drinkgeld’ wordt genoemd. We vermoeden dat in de 15e eeuw de haast van tegenwoordig al enige rol begon te spelen, want het afscheidsmaal werd al snel vervangen voor een afscheidsdronk: een toast op degene die vertrok. En nog erger, later werd er gewoon geld gegeven om die maaltijd of toast te vervangen. “Hier, kerel, heb je tien gulden voor een biertje onderweg”:  drinkgeld.

Column

Column: Punthoofd van vraagtekens

Column: Punthoofd van vraagtekens

Ik word niet snel boos. Mensen, ook leerlingen, kunnen heel veel bij me maken. Soms zelfs teveel. Ik word nu eenmaal niet snel boos om het minste geringste en b...


Over Taalvoutjes

Misteaks is geboren!

Misteaks is geboren!

Afgelopen weekend, 13 januari 2016, mochten we alweer onze vierde verjaardag vieren. En het was dubbel feest, want niet alleen gingen er vier kaarsjes op de taa...


Woordweetje

Woordweetje: Utrechter en Utrechtenaar

Woordweetje: Utrechter en Utrechtenaar

Volgend jaar een Utrechtenarenboot op de Pride in Amsterdam. Het is allemaal de schuld van de <vul hier een bevolkingsgroep in>. Ja, dat klinkt best wel r...


Column

Column: Wat is deze?

Column: Wat is deze?

Foto: Ashley Salfischberger Ik sta met mijn rug naar mijn klas als een andere klas langs mijn lokaal loopt. Achter me hoor ik het een jongen zeggen: “Ey, ...