Woordweetje: Snol

Kerstsnol

Snol. Het is geen aardig woord, maar stiekem houden we ervan. Het wordt dan ook geregeld genoemd in onze Taalvoutjes-groepsapp; soms om even te ventileren (ja, ook over jullie), soms zelfs liefdevol. Liefdevol, zal je denken? Ja, echt. Hoe dat kan, vertellen we je in dit woordweetje.

In de zestiende eeuw werd het woord snol voornamelijk gebruikt als vleinaam voor kinderen. “Dag Pietje, snolletje van me” was geen zin waar de nekharen bij menig mens overeind van gingen staan. Snol is bovendien afgeleid van het werkwoord ‘snollen’, wat zoiets betekende als ‘snoepen’. Niet verrassend dan ook dat het woord vooral werd gebruikt voor kinderen, die immers graag met hun vingertjes in de snoeppot zitten.

Tegelijkertijd had snol ook een andere betekenis. De naam snol werd ook wel gegeven aan losbandige meisjes of prostituees. Deze vrouwen hielden van snoepen op een heel andere manier. 😉 Maar ondanks het feit dat snol wordt gebruikt als scheldwoord, wordt het ook nog steeds gebruikt in positieve situaties. Zo betekent snol ook ‘liefje’ of ‘minnares’ en is het dus niet zo onaardig als je misschien dacht dat het was. In zekere zin zou je kunnen zeggen dat snol een koosnaampje is.

Het is niet verrassend dat het woord ook nog steeds op een lieve manier wordt gebruikt. Uit wetenschappelijk onderzoek (Jay, 2009) blijkt namelijk dat scheldwoorden ook een positieve uitkomst hebben. Zo worden scheldwoorden onder andere gebruikt op een ironische manier om de band tussen mensen te versterken. Bindervoet en Henkes hebben in ‘Dat boek met die kuttitel’ bijvoorbeeld beschreven dat het ook geen slechte zaak meer is als je wordt aangesproken met ‘bitch’. Dat blijkt tegenwoordig ook gewoon een synoniem voor meisje te zijn.

Misschien moeten we het daarom juist waarderen als we worden ‘uitgescholden’ met zo’n koosnaampje. Of wellicht zeiden anderen dat over ons toen ze een beetje ‘in de snol’ waren, wat zoveel betekent als ‘in de war’. Dat gezegde is er overigens wel één met een frappante dubbele betekenis …

Wil je meer weten over scheldwoorden, zoek dan eens op dit artikel: Jay, T. (2009). The utility and ubiquity of taboo words. Perspectives on Psychological Science, 4(2), 153-161.

Heb jij altijd al de herkomst van jouw favoriete woord willen weten? Laat het ons weten.

Boekrecensie

Boekrecensie: Waar komt hagelslag vandaan?

Boekrecensie: Waar komt hagelslag vandaan?

… en nog 99 andere vragen over woorden In 2013 gaven het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) en het Genootschap Onze Taal antwoord op de vraag ‘...


Boekrecensie

Boekrecensie: Het is jouw feestje!

Boekrecensie: Het is jouw feestje!

‘Zo. Niks meer aan doen.’ Dat dacht ik zaterdagmiddag voordat ik een housewarming annex verjaarsfeestje gaf. Al weken leef ik tussen de rotzooi van onze verbouw...


Column

Column: Het Groot Dictee

Column: Het Groot Dictee

In Het Groot Dictee komen veel woorden aan bod waar menig Nederland nog nooit van heeft gehoord. Waar blijven de gangbare woorden (en fouten) in het dictee?...


Boekrecensie

Boekrecensie: Over straatnamen met name

Boekrecensie: Over straatnamen met name

Waarom onze straten heten zoals ze heten René Dings is bij taalliefhebbers voornamelijk bekend als de oprichter van Signalering Onjuist Spatiegebruik (SOS) en h...