Woordweetje: aarzelen

Toen de meiden van Taalvoutjes me vroegen of ik iets wilde vertellen over de herkomst van het woord ‘aarzelen’, heb ik toch wel even getwijfeld. Waarom? De oorsprong is nogal banaal, kinderachtig. Toch moet ik toegeven dat ik stiekem grinnikte toen ik leerde over de afkomst. Dus nou, vooruit dan. Dit is de etymologie van ‘aarzelen’.

 

 

Door Ties Rohof

 

 

Dat woord dat je tegenwoordig te pas en onpas gebruikt om je onzekerheid mee uit te drukken, heeft een nogal vreemde historie. Aarzelen betekende tot de zeventiende eeuw zoiets als achteruitgaan. Tot zover niks schunnigs. Het smeuïgste aan dit verhaal is dat het woord samenhangt met… de bips, de derrière, het nobele zitvlak, ofwel de aars, aldus Etymologiebank.nl. Deze meldt:

  • Mnl. eersen aarzelen ww. ‘weifelen’: ‘achteruitgaan’(…)’afgeleid van mnl. ers, aers ‘aars’, zie → aars.

Ik heb gepoogd die laatste raad op te volgen, maar toen kreeg ik last van mijn nek. Wel heeft de pagina mij geleerd dat werkwoorden die eindigen op -elen of -eren vaak betrekking hebben op een actie die je herhaaldelijk of consequent doet. Aarzelen betekende dus oorspronkelijk dat je steeds maar weer achteruitging met je kont.
Visualiseer die beweging even. Gelukt? Dan roept het misschien wel het beeld op van iemand die twijfelt of hij nu wel of niet weg zal gaan, terwijl zijn aars ondertussen al half buiten de deur bungelt.

Zo zie je maar dat iets banaals na loop van tijd gewoon geaccepteerd is geraakt in de Nederlandse taal. Ik vraag me af wanneer swaffelen nou eens mainstream wordt…

 

We zijn altijd op zoek naar leuke verhalen over de herkomst van een woord of uitdrukking. Vind je dat je goed kunt schrijven en wil je jouw woordweetje terugzien op onze site? Stuur hier je woordweetje in. Gepubliceerde verhalen worden beloond met een leuk Taalvoutjes-pakket!

Column

Column: Wie schrijft die blijft

Column: Wie schrijft die blijft

De tijd dat schrijven alleen het tijdverdrijf was voor stoffige, sigaarrokende mannetjes ligt ver achter ons. Schrijven is hip. Tegenwoordig kan iedereen wel ee...


Over Taalvoutjes

Download onze gratis app!

Download onze gratis app!

Met grote trots (en met héél veel dank aan bouwer ITNEXT) presenteren we de Taalvoutjes app voor iPhone en Android! Natúúrlijk gratis te downloaden in de iTunes...


Column

Column: Vocal fry en De Man

Column: Vocal fry en De Man

Taalfouten? Natuurlijk kan ik me er nog aan ergeren, maar ik juich ze vooral toe. Meer moeite heb ik met sommige manieren waarop mensen taal gebruiken. Zo erg z...