Ik snap 'm niet

[intro]“Met mijn ventje mosselkes eten aan ’t zeetje.” Op de foto: een manspersoon van om en bij de 130 kilo schoon aan de haak, een pot jumbomosselen en een deel van de 750.000 vierkante kilometer grote Noordzee. Vanwaar dan die irritante verkleinwoorden? Infantiel gekwek staat al jaren in mijn top 5 van taalkwellingen. Tot mijn grote ergernis rukt het onnodig gebruik van diminutieven op. Tijd om paal en perk te stellen aan de kneuterigheid![/intro]

Door: Peggy van der Auwera

Jofele tafereeltjes

Op sociale media zijn ze schering en inslag, die vermaledijde verkleinwoordjes. Ze dienen vooral om te benadrukken hoe gezellig we het toch hebben. Een aperitiefje met de collegaatjes. Een museumpje meepikken met het mamaatje. Samen met de kindjes eendjes voeren in het parkje. Snoevers die hun dagelijkse bezigheden een aura van leukigheid toedichten.

Door een roze bril

Verkleinwoorden zijn ook handig om te verbloemen. Daarom krijg je de rekening vaak in eurootjes gepresenteerd (gevolgd door ‘saluutjes’). De dokter geeft je een spuitje (gevolgd door ‘auwkes’). Je vertelt een leugentje om bestwil. Je drink pintjes of bubbeltjes (voorafgegaan door ‘schollekes’). Je rookt sigaretjes. En je noemt je brutale puber een boefje (gevolgd door een oorveeg). Want diminutieven verzachten de bittere pil.

Een bittertje bij het biertje?

In de horecasector is de verkleutering echt stuitend. Hoe duurder het restaurant, hoe meer verkleinwoorden. Sla een menukaart open en je wordt naar je kindertijd gekatapulteerd. Alsof je bij Tante Terry en Nonkel Bob op schoot zit. Schuimpje, vleugje, lepeltje, plakje, reepje, stukje, zoetje, bittertje, knabbeltje, toetje, sapje, proeverijtje, wijntje, biertje, … Journalist Patrick Van Gompel is dan ook een man naar mijn hart. In zijn culinaire recensies voor Foodtaster.be geeft hij restaurants die weinig verkleinwoorden gebruiken een positieve vermelding. 

Toedeloe!

Ik moet eerlijkheidshalve ook een mea culpa(atje) slaan. Klanten met wie ik een informele of haast amicale relatie heb, krijgen van mij vaak groetjes. Omdat de professionele passe-partout ‘met vriendelijke groet’ wat stroef(jes) klinkt. Iemand minder schlemielige alternatieven? Dan zeg ik alvast ‘mercikes’!

---

Heb je zelf ook een leuke column geschreven? Stuur 'm in en maak kans op een Taalvoutjes-pakket!

Wist je dat we ook een quiz hebben over verkleinwoorden? Speel 'm hier!

Ik snap 'm niet

[intro]Op bezoek bij mijn vader in Portugal vroeg ik aan zijn vrouw – een Braziliaanse – waarom de Portugezen zoveel verkleinwoorden gebruiken. Ik dacht namelijk dat dat zo was. Waarop een vriendin van de familie, die mijn vraag hoorde en lerares Duits is, me erop wees dat wij Nederlanders juist kampioen zijn in het gebruik van deze – zogenaamde – verkleiningsuitgangen. Tja ... en toen ben ik daar eens op gaan letten.[/intro] Door Saskia Hupjé Vanmorgen maar eens een verhaaltje uit m'n duim gezogen, ziehier het resultaat. Neem het vooral met een korreltje zout. "Het zonnetje schijnt, ik schenk een kopje koffie in zonder koekje, want daar is het nog te vroeg voor. Ik hoor de vogeltjes fluiten, en zie zelfs een nestje in het kleinste boompje in mijn bescheiden tuintje. De buurvrouw schuift aan en wil graag een glaasje fris. Samen kijken we naar ons buurmeisje dat met haar vriendje een spelletje speelt. Verderop maakt de postbode een praatje met twee klasgenootjes van mijn zoontje, die een middagje vrij hebben. Een wolkje schuift voor de zon, maar frisjes is het gelukkig niet. Intussen kletsen we nog een beetje over koetjes en kalfjes en besluiten om vanmiddag een fietstochtje te maken en daarna een terrasje te pakken. Dan gaan we gezellig een biertje of een wijntje drinken en een hapje eten. Intussen kijk ik naar de berichtjes op mijn telefoon. Een appje van een collegaatje: of ik zin heb in een weekendje weg. "Leuk," schrijf ik terug, "een paar nachtjes ertussenuit. Doen we over een poosje, als we allebei een gaatje in onze agenda kunnen vinden." De buurvrouw staat op, ze moet nog wat dingetjes doen. "Tot straks," zeg ik, "ik moet ook nog wat klusjes afmaken." Ik heb wel enige kennis van het Engels, Duits, Frans en – iets minder – het Portugees, maar gemak dient de mens, dus de tekst eens door de Google Translate gegooid. Prompt verslikt die zich in alle talen. Wat een raar volkje zijn wij toch. Heb je ook een brandende taalkwestie die je dolgraag wilt delen? Stuur je column in en wie weet zie je deze terug op onze site. Gepubliceerde columns worden beloond met een superleuk Taalvoutjes-pakket. 

Ik snap 'm niet

[intro]Grote kans dat jij deze zaterdagochtend begonnen bent met een heerlijk ontbijtje. Lekker broodje kaas. Beschuitje met jam. Misschien zelfs een gekookt eitje erbij. Kopje thee met een schepje suiker … mmm.[/intro]     Door Femke Hellings Na dat ontbijtje heb je wellicht een leuk rokje aangetrokken. Waarschijnlijk met dat hippe shirtje en jasje erop dat je een tijdje geleden gescoord hebt in dat nieuwe winkeltje. Stiekje in je haar, paar speldjes erin en je coupe blijft zitten tot in de kleine uurtjes. Gelukkig ben je een keertje op tijd opgestaan en had je nog een minuutje voor je mascara en oogpotloodje. Je hebt zelfs nog aan een bijpassend kettinkje gedacht en je schatje een kusje kunnen geven voordat je naar je werk ging. Knap hoor, complimentje voor je time management!

Typisch Nederlands

Raak je al geïrriteerd? Of is je op z’n minst iets opgevallen aan bovenstaande tekst? Er staan namelijk maar liefst 22 verkleinwoorden in. Het is typisch Nederlands om overal ‘je’ en ‘tje’ achter te zetten; dat zal menig buitenlander die Nederlands leert, beamen. In Frankrijk eten mensen geen petit croissant met een petit tranche de fromage. En in Engeland geef je je little friend geen little kiss als je de deur uit gaat. Lachwekkend en apart, dat taaltje van ons. Wij Nederlanders mogen dan bekend staan als een direct volk, toch hebben we de neiging de boel te verzachten. 'Een biertje of sapje drinken' klinkt veel liever, bescheidener en gezelliger dan 'bier of sap drinken'. Maar vind je ook niet dat 'Ik heb een vraag' veel stelliger klinkt dan 'Ik wil je eventjes wat vraagjes stellen'? Waarom zwakken we onze boodschap zo vaak af, terwijl we willen dat zij aankomt? Het zal onze nuchterheid wel zijn. We hoeven niet zo nodig te imponeren. Ik persoonlijk vind het echter prettig als mensen zeggen waar het op staat. Dat creëert heldere verwachtingen. Dingen kunnen maar beter duidelijk zijn, toch? Mijn zoon heeft het in elk geval begrepen. Als hij een dikke kus geeft, zet je dan maar schrap. Dat ik er blauwe lippen aan overhoud, neem ik graag voor lief.

---

Ongezouten Wil je meer lezen van Femkes hand? In haar boek 'Ongezouten, columnbundel vol vrouwmenselijke belevenissen' schrijft ze over de typische en alledaagse dingen die ze meemaakt, ziet, hoort en voelt. In haar columns geeft ze haar ongezouten mening over alles waar de vrouw van nu mee te maken krijgt. Of het nu gaat over gillende ouders langs de lijn, daten met metromannen of de hel van de bikinijacht. Ook vind je Femke terug op Facebook, Twitter en LinkedIn. Wil je je eigen column terugzien op onze site? Stuur je column in.