Woordweetje: de pijp uitgaan

Denk jij bij ‘de pijp uitgaan’ ook aan je opaatje, die gemoedelijk in zijn stoel aan z’n pijp zat te lurken voordat hij ‘de pijp aan Maarten gaf’? En dacht je dat de uitdrukking metaforisch betekende dat als zijn pijp uitging, hij ook een einde aan zijn leven had gebreid? Neen. De pijp in deze uitdrukking heeft niets met de tabaksindustrie van doen. We moeten de herkomst in het dierenrijk zoeken. Als een konijn zijn pijp (ofwel de gang van het konijnenhol) uitkwam terwijl er jagers in de buurt waren, betekende dat einde oefening voor het beestje.

Een andere betekenis rept over de vangst van eenden, die – gelokt door de hond van de eendenkooiker – een zogeheten vangpijp in zwemmen, waar ze op ingenieuze weg in vast komen te zitten en uiteindelijk het loodje leggen. Of we de uitdrukking nou aan konijnen of eenden te danken hebben, dat zal hen een rotzorg zijn. Zij zijn allang de pijp uit.

Boekrecensie

Boekrecensie: Meester Bart op zijn best

Boekrecensie: Meester Bart op zijn best

Als je – net als ik – dacht dat meester Bart alleen grappige uitspraken van leerlingen deelt op zijn Facebookpagina, dan heb je het mis. In zijn nieuwste en inm...


Column

Column: Op het puntje van je tong

Column: Op het puntje van je tong

‘Het kinderpardon werd in 2012 door Diederik Samsom voor de poorten van de hel weggesleept.’ (Trouw, 24 juni 2016) Ik had de uitdrukking nooit eerder gehoord, m...