Column: Snack-carrière

De arbeidsmarkt verandert en die veranderingen leveren nieuwe woorden op. Daarbij valt op dat een aantal van die nieuwe woorden metaforen zijn, ontleend is aan de horeca: van cafetariamodel tot snack-carrière. De vraag die zich daarbij voordoet is: zijn we te gast of staan we op het menu? Is het eten of gegeten worden?

Door Erik van der Spek

“We gaan naar een snack-carrière”, zo begint een stuk over veranderingen op de arbeidsmarkt. “We snacken veel, proeven, doen af en toe wat en soms is het van een relatief langere duur. We krijgen … veel tijdelijke en taakgebonden contracten. Snacks dus. Dat vergt flexibiliteit en aanpassingsvermogen.”

A la carte

Vroeger stelden werkgevers er eer in om je bij aantreden een maatwerkpakket aan arbeidsvoorwaarden aan te bieden: een soort viergangenmenu. Maar de verandering in voorwaarden vroeg om nieuwe benamingen. De arbeidsvoorwaarden werden à la carte: “Wie werkt met arbeidsvoorwaarden à la carte geeft medewerkers de gelegenheid om naar eigen keuze hun arbeidsvoorwaardenpakket samen te stellen.”

Cafetariamodel

Suggereert dineren à la carte nog enige standing, bij het cafetariamodel zijn we toch een klasse gedaald. We krijgen geen ober meer aan onze tafel, maar we wijzen door het glas van de vitrine onze gerechten aan. De tafels zijn niet meer gedekt, maar van formica waarover haastig een doekje wordt gehaald. De stap naar de snackbar, waar we onze snack-carrière uit de muur trekken, is niet groot meer.

Eten of gegeten worden

Van à la carte via cafetaria naar de snackbar. Bij deze beeldspraak is niet altijd even duidelijk wie de gasten zijn en wat er op tafel komt. “Het is eten of gegeten worden”, lees ik in een blog met als titel Ik haat ZZP’er zijn. Snacken en proeven om te bepalen welk werk bij je past, is prima. Maar steeds vaker lijkt de situatie omgekeerd te zijn: bedrijven en organisaties trekken af en toe een ZZP’er uit de muur. Om de ergste honger te stillen.

Erik van der Spek is medeoprichter van Hendrikx Van der Spek, een communicatiebureau in Bussum. Op www.hvds.nl blog hij wekelijks over taal en communicatie.

Wil je zelf je column terugzien op onze site? Stuur in.