Column: Vroegher wasch allesch beeter

Met ’t versgtrijken van den tijd, veranderd’ oock de geschreeven tael. Isch dit nou slegt ende wasch vroegher onsche tael echt beeter? Wij kunnen onsch niet voo...
Ik haal mijn Frans op. De taal, niet de man. Op mijn eindlijst – uit 1986 alweer – pronkt een nette zeven, maar in het echte leven bak ik er bedroevend weinig van. Lezen gaat redelijk, praten lukt met inzet van handen en voeten ook nog wel, maar verstaan? Ho maar! Voordat ik een zin in mijn hoofd vertaald heb, is mijn gesprekspartner al drie alinea’s verder.
Door Gertie Schouwenberg
Maar daar komt nu verandering in. Gisteren ontdekte ik per ongeluk een handige manier om mijn woordenschat dramatisch te vergroten. Met de smartphone op Google Translate liep ik door de woonkamer en benoemde wat ik tegenkwam: tapijt, vloer, gordijnen, kast, stolp. De app vertaalde het subiet en een vriendelijke Française sprak het voor me uit. Zo kreeg ik elk woord op drie manieren binnen: in beeld, tekst en geluid. Door het woord daarna te koppelen aan mijn bestaande kennis – en die is inmiddels behoorlijk gerijpt gezien het feit dat ik alweer ruim dertig jaar van school ben – blijft het heel goed hangen. Toen ik vanmorgen wakker werd, waren alleen krukje en deurklink verdwenen.
Lade was het beste opgeslagen. Van dat woord werd ik namelijk superenthousiast. Het glijdende opbergbakje heet tiroir in het Frans. Van tirer, trekken. Niet meer dan logisch eigenlijk, voor zo’n ding dat je opentrekt. Vinden de Engelsen met hun drawer ook.
De Duitsers echter trekken niet, maar schuiven: Schublade, van schieben. Bij de Oosterburen komen we dus ons eigen woord weer tegen. Schuiflade kenden wij vroeger ook, maar economisch als we zijn, hebben we de eerste lettergreep afgeschaft. En de derde eigenlijk ook, want in de waan van de dag gooien we alles simpelweg in de la. Tja, ons bin zuunig, ook met letters.
Bij het ontwaken kwam het hele ala-erlebnis weer boven. Zo leuk! Maar toen schrok ik: het Franse la was ik vergeten. Canapé, détecteur de fumée; zijn de bank en de rookmelder een le of een la? Vanaf vandaag zeg ik de lidwoorden er dus voor. Kleine moeite, groot plezier, want zo vul ik nog sneller mijn Franse gatenkaas. Op naar een romige woordenbrie.
Met ’t versgtrijken van den tijd, veranderd’ oock de geschreeven tael. Isch dit nou slegt ende wasch vroegher onsche tael echt beeter? Wij kunnen onsch niet voo...
Hoewel het nieuws in 2022 gedomineerd werd door een oorlog in Oekraïne, een energiecrisis en stikstofruzies, leken journalisten eindelijk wat beter hun best te ...
Hetzelfde woord, maar een andere betekenis. Zulke homoniemen kunnen nog wel eens voor verwarring zorgen. Herken jij ze allemaal?...
De schrijfsters van De hond in de pot slaan spijkers met koppen in hun nieuwe boek. In dit boek worden vijftig spreekwoorden en gezegden voorzien van achtergron...