Woorden kunnen extreme reacties veroorzaken. Daar weet ik alles van. Een briefje met ‘Ik hou godverdomme nog steeds van je’ leidde tot een straatverbod, terwijl ik toch de moeite had gedaan het met een fantastisch mooi lint aan haar dode kat te binden. Maar dankzij een poster in een station weet ik nu waar mijn fout lag: vloeken is stom. Oh, en de nieuwe Läckberg is ‘bijna ondraaglijk spannend’, maar dat was een andere poster.
Door: Matthijs le Loux
Het is makkelijk grappen te maken over de Bond tegen vloeken. Zo makkelijk. Bijna te makkelijk. Deze koene borsten verzetten zich met hun posters al decennialang vroom tegen onoorbaar taalgebruik (en onnodige hoofdletters in organisatienamen). Dat valt niet mee: buitenlanders verbazen zich geregeld over ons erudiete vloekwerk, zoals woordweter Mark Mackintosh constateerde. Een kniesoor die een probleem maakt van ziektes die hier nagenoeg uitstierven toen men het poepen in greppels en grachten ging behandelen als een zeldzame traktatie na een avondje uit en niet als dagelijkse routine. Dat schept een comfortabele mentale afstand tussen ons en het grimmige ziekbed van een patiënt die de ‘godgloeiende teringtyfus’ oploopt.
Het grootste probleem voor strijders tegen kleurrijk taalgebruik is niet dat het moeilijk is om mensen te overtuigen dat een almachtig opperwezen moet huilen als iemand vloekt. Het voornaamste struikelblok is dat vloeken wérkt. Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat mensen beter met pijn kunnen omgaan als ze er een krachtterm uitgooien. En nee, ‘potjandorie’ en ‘chips’ tellen niet mee.
De keerzijde is dat het effect kleiner wordt naarmate je vaker vloekt. Frequente vloekers lijken zelfs een lagere pijngrens te hebben dan mensen die kiezen voor andere manieren om hun onvrede te uiten over natuurkundige formules zoals Ongecoördineerde beweging + Tafelrand = @#%^$!. Het loont dus wel om een beetje zuinig te zijn op je reservoir van vrij te combineren ziektes, biologische functies en lichaamsdelen. Zet dat maar op een poster.
‘Columns schrijven is een kunst, een kunde’, zegt Wim Daniëls treffend in de inleiding van het boek Er staat een mug op tafel. Sterker nog, Daniëls ...
De beroemde rubriek ‘Keek op de week’ van Van Kooten en De Bie ging deze keer over taalverloedering. Dr. E.I. Kipping maakt zoals altijd weer zijn o...
Enkele dagen geleden vroeg een vriend mij waar het woord seus of seuze vandaan kwam. “We zijn er hier onderling over bezig geweest, maar geen van ons weet het. ...
Af en toe moet je als taalcolumnist de thermometer weer eens even diep in je doelgroep steken om erachter te komen wat ze wil, dus ik dacht: ik vraag op Twitter...