Woordweetje: Dom blondje

Met mijn haar heb ik echt niets te klagen. Ik mag het dan altijd in een knot hebben, maar eigenlijk heb ik een goede bos lang, dik haar met wat slag. Als ik mijn haar losgooi, hoor ik geregeld “Myrthe, je haar danst!”, afgeleid van een schijnbaar bekende reclame die voor mijn tijd uitgezonden werd. Een bezoek aan de kapper is pas compleet als ik de kapster heb horen zeggen “Goh, het is wel veel, hè?”, waarop ze toch maar een borstel pakt in plaats van dat kammetje – ik geef haar doorgaans maximaal vijf minuten. Toch is er één maar: de kleur. Mijn haar is bruin. En aangezien ik over enige lompe, klunzige eigenschappen beschik en weleens wat knullige uitspraken uit mijn strot krijg, was het echt handig geweest als ik op sommige momenten had kunnen zeggen: “Tja, blond hè?”

myrthe twigtDoor Myrthe Twigt

Mijn innerlijk is soms best dom blond, maar wat dat betreft zit mijn uiterlijk niet mee. Die uitvlucht is voor mij dus niet weggelegd. Maar al kon ik het excuus gebruiken, was dat dan wel terecht geweest? Zijn blonde mensen überhaupt dommer? Waarom worden onnozele figuren blond genoemd? Een zoektocht leverde opvallend simpele antwoorden op.

Romeinse vrouwen waren al jaloers op de blonde coupe van Germaanse vrouwen, in de jaren dertig van de twintigste eeuw kwamen de blonde lokken beter uit in het contrast van de zwart-witfilms, blondjes werden ooit al gezien als het perfecte ras en nog steeds geldt dat blondines jong(er) en dus vruchtbaarder ogen. Allemaal positieve eigenschappen. Bovendien hebben verschillende onderzoeken uitgewezen dat blondines helemaal niet dommer zijn dan bijvoorbeeld brunettes of roodharigen. De stelling dat blondjes dommer zijn, blijkt dus behoorlijk onterecht.

Sterker nog, het lijkt erop dat de eigenschap beter mannen toegedicht zou kunnen worden: uit Frans onderzoek bleek dat mannen dommer worden als ze naar blonde vrouwen kijken. Het zijn dan ook de mannen die vrouwen met een platinablond kapsel minder intelligent achten. Dat zijn dan weer redenen om mijn eigen haarkleur te verkiezen boven een pornoblonde coupe.

De herkomst van het stereotype doblo (dom blondje dus) is nog steeds niet bekend. Teleurstellend genoeg is er ook geen duidelijke achtergrond. Wel is bewezen dat het veelal vrouwen uit de lagere klassen zijn die hun haar blonderen om aantrekkelijker te ogen. De wat slimmere vrouwen verven hun haar over het algemeen juist vaak donker. Toch lijkt de oorsprong van de uitspraak ‘dom blondje’ slechts bij één persoon te liggen. Het was de actrice met de gouden lokken in de film Gentlemen prefer blondes (wie kent ‘m niet) uit 1953: Marilyn Monroe. Zij speelde daarin een niet al te slimme, blonde dame. Van dat imago is ze nooit meer af gekomen. En wij niet van de term.

Gelukkig maar, want dan zouden alle dommeblondjes-moppen veranderen in moppen waarin Jantje weer de hoofdpersoon is. En daar zijn er al zoveel van. Dan zouden goede grappen als ‘Waarom krijgt een dom blondje maar maximaal vijf minuten pauze? Anders moet ze opnieuw ingewerkt worden!’ niet meer bestaan. En wat moesten we toch zonder …


Heb jij altijd al de herkomst van jouw favoriete woord willen weten? Laat het ons hieronder weten.

Column

De Paasquiz

De Paasquiz

Pasen op afstand is wat anders dan we gewend zijn, maar gelukkig kun je onze quiz gewoon vanuit huis spelen!...


Column

Column: Dialectengek

Column: Dialectengek

Wat gebeurt er als je in je jeugd in contact komt met meerdere dialecten?...


Column

Quiz: meervoudsvormen

Quiz: meervoudsvormen

Het Nederlands kent op elke regel uitzonderingen en moeilijkheden. Weet jij de juiste meervoudsvormen?...


Column

Quiz: als versus dan

Quiz: als versus dan

Het is misschien wel een van de grootste struikelblokken van het Nederlands. Weet jij wanneer je 'als' of 'dan' moet gebruiken? Test het met de quiz!...