Nederlanders en Vlamingen spreken dezelfde taal en toch ook weer niet. Gelukkig heeft Miet Ooms een praktische gids geschreven voor het Nederlands in België en Nederland. Aan de hand van theorie en praktische voorbeelden legt Ooms in haar boek ‘Buurtaal’ uit wat de verschillen en overeenkomsten zijn tussen het Nederlands-Nederlands en het Belgisch-Nederlands.
Door Fieke van der Perk
Buurtaal begint met een inleiding over het ontstaan van de standaardtaal in Nederland en Nederlands België. Hierin blijkt dat er een aantal specifieke momenten zijn geweest die ervoor hebben gezorgd dat onze taal in Nederland en België niet op dezelfde manier is ontwikkeld. Hierna volgt een theoretisch stuk. Neem de tijd om dit te lezen, want hoewel het veel en uitgebreid is, is het wel machtig interessant is en verlevendigt Ooms de tekst met voorbeelden.
Vanaf hoofdstuk drie is het boek wat toegankelijker voor een breder publiek. Aan de hand van talloze voorbeelden laat Ooms zien dat sommige woorden in Nederland en België een andere betekenis hebben. Zo is een een aso in Nederland een asociaal persoon, maar is aso (of voor een duidelijk onderscheid a.s.o.) in België de afkorting van ‘algemeen secundair onderwijs’. Ook laat Ooms zien dat beide talen over woorden beschikken waar in de andere taal geen gelijkwaardige term voor is, zoals het Nederlandse zzp’er (zelfstandige zonder personeel). Deze voorbeelden en anekdotes maken dat je door de hoofdstukken heen vliegt. Ook het vijfde hoofdstuk, onder andere over het gebruik van lidwoorden en voorzetsels, is fascinerend en zal bij zowel Nederlanders als Belgen tot veel verbazing leiden. Nederlanders kijken er vreemd van op dat Belgen ‘op de trein’ zitten, Belgen verbazen zich over treinen die over het dak van het station lijken te rijden als de conducteur omroept dat de trein aankomt op het station.
Ook handig zijn trouwens de praktische handvatten bij het maken van taalkeuzes. Schrijf je bijvoorbeeld een tekst voor het hele taalgebied? Vermijd dan de term ‘middag’. Voor een Nederlander is de middag alles wat tussen 12.00 en 18.00 uur valt, voor de Belg is het de tijd tussen 12.00 en 14.00 uur. Dit deel van het boek is een handig naslagwerk voor iedereen die teksten schrijft voor de Nederlandse en/of Belgische markt.
Ooms heeft met Buurtaal een inventarisatie gemaakt van de Nederlandse taal, zonder een oordeel te vellen over hoe het hoort of welk woord het best is. Voor echte taalfanaten maakt dat Buurtaal een uiterst interessant boek dat niet in je boekenkast mag ontbreken. Een dikke merci voor dit mooie boek, Miet!
Zo. Daar begint de dichtbundel van Tim Hofman mee. Het veelbesproken boek dat inmiddels al aan zijn zevende druk toe is, bevat veel woordgrapjes, maar ook gedic...
Wat gebeurt er als je vraag beantwoord wordt met 'ja' als je 'nee' verwacht? Nan van der Storm maakte het mee in Afrika....
We gaan in het nieuwe jaar vol goede moed aan de slag met onze voornemens. Moet taal ook een van je goede voornemens zijn?...
Japke-d. Bouma kennen we van haar scherpe columns in nrc.next en NRC Handelsblad. Regelmatig schrijft ze haar verbazingen en gedachten over taal en kantoorclich...