Ik snap 'm niet

[intro]‘Gids voor de kantoorjungle’ is het derde boek van Japke-d. Bouma dat we voor Taalvoutjes recenseren. We kennen haar van haar kantoortaal-observaties en scherpe analyses van communicatie ‘naar de mensen toe’. In haar ‘Gids voor de kantoorjungle’ geeft ze een uitgebreid overzicht van de types die in elke kantoortuin rondlopen. [/intro]

Ik moet eerlijk zeggen dat ik, vóór ik in het boek begon, dacht: ‘Zou Japke-d. nog iets nieuws en verrassends verzonnen hebben?’. Een minuut nádat ik in het boek begonnen was, zat ik te giechelen. Ze zet haar typetjes zo neer dat je ze bijna kunt ruiken – vooral ‘de Morsige Collega’. Iedereen heeft wel eens staan praten met een ‘Lul van Sales’, al was het maar in de kroeg. En ‘de Collega die Ontzien Moet Worden’ komt absoluut niet alleen op kantoren voor.

Het is een heel fijn boekje voor op de wc: je leest twee à drie stukjes per keer, en dan is het wel weer even klaar. Mijn plan om de 'Gids voor de Kantoorjungle' in de trein even soldaat te maken, mislukte jammerlijk – wat ook komt door de stelselmatig korte zinnen waar Japke-d. gebruik van maakt.

Voor mij persoonlijk helpt het ook niet dat ik zelf niet op een kantoor werk, en het boek voor mij weinig herkenbaar is. En herkenbaarheid, dat is natuurlijk de kracht van deze Gids. Dus werk je zelf in een kantoorjungle, of gá je er binnenkort werken? Kopen!

Intussen kwamen er bij mij allemaal ideeën op om hier een gezelschapsspel van te maken: 'de Jonge Vader' is de dikste vrienden met 'de Collega die Ontzien Moet Worden', die op haar beurt weer elke keer ruzie heeft met 'de Collega die Overal Lak Aan Heeft'. Iemand zin om hier een tik op te geven?

Is dit boek iets voor jou?

JA: Als je in een kantoortuin werkt en zin hebt in een feest van herkenning.

NEE: Als je thuis in je vrije tijd helemaal niet aan werk, collega’s, kantoren en het koffieapparaat wilt denken.

Ik snap 'm niet

[intro] Japke-d. Bouma kennen we van haar scherpe columns in nrc.next en NRC Handelsblad. Regelmatig schrijft ze haar verbazingen en gedachten over taal en kantoorclichés van zich af. In Mag ik even iets tegen je aanhouden? en 66 andere stukjes communicatie naar de mensen toe zijn 67 van haar columns gebundeld. [/intro]

Door: Fieke van der Perk

Van verkleinwoorden tot het gebruik van ‘fuck’ in elke situatie, en van de taal die politici bezigen (die overigens ook prima zou passen op een schoolplein) tot de inburgering van Bokito; Bouma bekritiseert het allemaal en steekt haar mening weer niet onder stoelen of banken. Na 67 columns over zoveel uiteenlopende onderwerpen hoop je haar echter nooit in levenden lijve tegen te komen. Want, wat kun je dan nog wel zeggen?

De onderwerpen die ze behandelt, zijn echter wel zeer herkenbaar en gaan niet alleen over termen die je in kantoortuinen om de oren vliegen. Ze beschrijft 10 taalparels uit Boer zoekt vrouw en schrijft over de taal die wordt gebruikt in Heel Holland bakt, en geef toe: dat soort programma’s kijken we allemaal op zondagavond. Het lezen van deze columns is dus een feest der herkenning en ja, ook Bouma zijn de pornografische dubbelzinnigheden in Heel Holland bakt opgevallen.

Wat jammer is, is dat het boek écht een opsomming van columns is. Een persoonlijk inleidend hoofdstuk of een reflecterend laatste hoofdstuk zouden een waardevolle toevoeging zijn geweest. Doordat het boek zoveel korte hoofdstukjes bevat, 2 à 3 bladzijden per column, leest het wel heerlijk weg. Je vliegt door het boek en denkt dan stiekem toch: “Ach, nog ééntje dan!”

Is dit boek iets voor jou?

JA: Zijn eerdere boeken van Bouma je bevallen en ben je op zoek naar een nieuwe aanwinst voor in het kleinste kamertje? Dan is dit boek een absolute aanrader!

NEE: Als je trouw Bouma’s columns leest, dan biedt dit boek eigenlijk niets nieuws.

---

Eerder verscheen er al een column van Japke-d. Bouma op onze site.

Ik snap 'm niet

Af en toe moet je als taalcolumnist de thermometer weer eens even diep in je doelgroep steken om erachter te komen wat ze wil, dus ik dacht: ik vraag op Twitter wat jullie ergste taalergernissen zijn. Ik kreeg zoveel reacties dat ik maar een top 10 heb gemaakt. Om even heel erge jeuk van te krijgen. Kun je daarna gelouterd weer verder.

1. Ik besef me.

   Veel mensen denken dat ‘beseffen’ iets is als badschuim waarmee je je kunt inzepen, maar ‘beseffen’ is toch écht niet wederkerig. Je zegt dus niet ‘ik besef me’, maar ‘ik besef’. Wél correct: ‘Ik realiseer me dat “ik besef me” fout is.’

2. Zich irriteren.

   Nee, je irriteert je niet, je ergert je. Je irriteert anderen als je ‘ik irriteer me’ zegt.

3. Me fiets, me moeder, me domheid.

   Vooral veel gebruikt door dertienjarige meisjes, maar helaas ook steeds vaker door hun ouders, ‘me’ in plaats van ‘mijn’. We stoppen ermee. Wil je toch een korte variant, typ dan ‘mn’. Dan laat je zien: ik weet hoe het zit, maar ik moet nu ff (!) door.

4. Verkleinwoordjes.

   Als er íets is waar heel veel mensen jeuk van krijgen, dan is het wel van ‘zuurtjes’ in de wijn, ‘zoetjes’ in de salade en ‘kindjes’ in de bakfiets. Zie ook het eerste hoofdstuk van mijn boek 'Mag ik even iets tegen je aanhouden?'.

5. Een stukje.

   Ik dacht dat na jaren van ‘stukjes beleving’, ‘stukjes kennisoverdracht’ en ‘stukjes communicatie naar je collega’s toe’ de stukjes ons inmiddels wel de keel uit gekomen waren, maar nee, Mark Rutte zegt nog gewoon ‘een stukje visie neerzetten’. Stop ermee. Stukjes zitten in je neus, of in een puzzeldoos.

6. Een beslissing maken.

   Nee, een beslissing néém je. Bijvoorbeeld de beslissing om geen anglicismen meer te bezigen als dat niet nodig is.

7. Hun hebben, hun zeggen.

   Er zijn al geluiden om ‘hun hebben’ goed te gaan rekenen omdat zoveel mensen het zeggen, maar ik kan jullie verzekeren dat mijn lezers nog lang niet zover zijn. Sterker nog, een aantal heeft al galbulten opgelopen toen ze het alleen al als suggestie naar me stúúrden.

8. Welke.

   Vooral juristen, bromsnorren en makelaars hebben er een handje van om ‘welke’ te gebruiken in zinnen als ‘de man welke de verdachte met een hamer op zijn hoofd sloeg’ of ‘de tuindeur welke openslaat naar de tuin’. Brrr. Stop met die gewichtigdoenerij, vinden mijn lezers. Zeg gewoon ‘die’ of ‘dat’.

9. Zeg maar.

   We kunnen mensen op de maan zetten en hebben de dinosauriërs en de builenpest de wereld uit gekregen, maar het lukt ons maar niet om ‘zeg maar’ als stopwoordje uit te bannen. Een euro boete per keer, zou ik zeggen. En dan daarna een jaar met z’n allen ervan op vakantie.

10. Dit is wat we weten over…, dit zijn de 10 redenen dat…, dit is de slechtste kop ooit.

    Het was even een pijnlijk moment toen bleek dat veel van mijn lezers zich ergeren aan dit soort koppen boven stukken die ik zelf ook geregeld boven mijn eigen columns zet. Dus ik heb een idee: als jullie nou stoppen erop te klikken, dan stop ik met die koppen.

Zullen we dat zo afspreken?

---

'Mag ik even iets tegen je aanhouden'

Waarom praten we zo raar? Waarom vind je ‘passie’ tegenwoordig bij de bakker, hebben volwassen vrouwen het over hun ‘vriendinnetje’ en ‘mannetje’ en komen ze bij de politie ‘ter plaatse’ in plaats van dat ze ergens arriveren? Gek wordt een mens ervan! Gelukkig hebben we Japke-d. Bouma, die zich hier samen met ons hooglijk over verbaast en telkens weer de juiste vragen stelt. Want waarom eigenlijk al dat Engels? Hoezo zeggen we ‘cashback’ als we ‘geld terug’ bedoelen? Wat komt er voor taal uit de oven van Heel Holland Bakt? Waarom klinken jeukwoorden als ‘living’ en ‘master bedroom’ op Funda ineens wel lekker? Op rake en uiterst geestige wijze neemt Japke-d. Bouma onze taal onder de loep, de grootste taalergernissen, maar ook de pareltjes. Een heerlijk stukje taalbeleving.

Winnen!

We mogen vijf exemplaren van het boek 'Mag ik even iets tegen je aanhouden?' van Japke-d. Bouma weggeven. Laat ons in de reacties weten wat jouw grootste taalergernis is en waarom en wie weet valt het boek binnenkort bij jou op de mat! [line] [caption id="attachment_38354" align="alignright" width="100"] © Keke Keukelaar[/caption]

Over Japke-d. Bouma

Japke-d. Bouma schrijft wekelijks columns in nrc.next en NRC Handelsblad, eerder over kantoorclichés en taal, nu over de verschillen tussen mannen en vrouwen. Van haar hand verschenen al eerder 'Uitrollen is het nieuwe doorpakken', 'Ga lekker zélf in je kracht staan' (lees ook onze boekrecensie!) en 'Werken doe je maar thuis'.

Ik snap 'm niet

[intro]Scrummen, staand vergaderen en afspraken inschieten. Japke-d. Bouma is klaar met alle kantoorclichés en de nieuwe kantoortaal, waarmee eigenlijk niets nieuws gezegd wordt. Tegen alle mensen die het hebben over content, papadag, de punt op de horizon en in je kracht staan zegt Bouma: “Ga lekker zélf in je kracht staan”.[/intro] Door Fieke van der Perk Van bureau tot vergaderruimte, en van flexplek tot vouwfiets, alle kantoorclichés komen voorbij. Op een luchtige en humoristische, ietwat gefrustreerde toon neemt Bouma je in 40 korte hoofdstukjes mee op reis door het hele kantoorgebouw. In elk hoofdstuk werkt ze een thema uit, waarbij wordt ingegaan op het gebruik van woorden, wat deze woorden eigenlijk betekenen en zet ze uiteen waarom een groot deel van deze woorden eigenlijk helemaal niet zo nieuw, hip en modern zijn als alle kantoorbobo’s misschien denken. Nadat alle frustraties geventileerd zijn, geeft Bouma gelukkig ook nog wat tips over hoe het dan beter wél kan op kantoor. Uiteraard met een flink sarcastische ondertoon. Zo raadt ze in het hoofdstuk over de oer-Hollandse kantoorboterham aan om deze voortaan links te laten liggen en tussen de middag een ommetje te maken met je collega’s, maar dan wel om te gaan chinezen, oesters eten of gourmetten, of beter nog: nooit meer terugkomen. Hoezeer je je ook kunt ergeren aan kantoortaal, Bouma zorgt er met dit boek wel voor dat het ontzettend vermakelijk is. Is dit boek geschikt voor jou? JA: Als je zelf op een kantoor werkt en je een van bovengenoemde nieuwe werktermen zelf wel eens gebruikt, dan is dit boek een feest der herkenning. Werk je niet op kantoor? Dan is dit boek ook fantastisch om te lezen en word je misschien nog wel gelukkiger in je huidige baan! NEE: Als je op zoek bent naar een boek dat je in een ruk uit kunt lezen, dan is dit misschien niet het boek voor jou. Auteur: Japke-d. Bouma Uitgeverij: Thomas Rap Jaar: 2017 Aantal pagina’s: 153