Ik snap 'm niet
[intro]
What did the French ever do for us? Wat denk je van de honderden woorden en uitdrukkingen die ze aan de Nederlandse taal cadeau hebben gedaan?[/intro]
Veel buitenlandse vrienden die me op komen zoeken in Amsterdam vinden dat het Nederlands als een combinatie van Engels en Duits klinkt. De Franse invloed op onze taal komt vrijwel nooit ter sprake. En dat terwijl het Frans tot begin vorige eeuw de voertaal van de elite in Nederland en de rest van Europa was. Er werd toentertijd net zo vrij van de Franse taal geleend als tegenwoordig van het Engels. Gevolg: honderden Franse woorden en uitdrukkingen die we nog steeds dagelijks bezigen, maar waarvan we in veel gevallen niet eens weten dat ze van origine Frans zijn. Ik probeer dat aan mijn buitenlandse logés duidelijk te maken aan de hand van een Frans-Nederlands abc: een collectie onzinverhaaltjes waarin Franse woorden op alfabetische volgorde zijn gerangschikt. Ik ben inmiddels tot de helft van het alfabet gekomen.
Wie voelt zich geroepen een bijdrage te leveren aan de andere helft? Dank je wel, merci!
De A van amuses en affaires
De
ambassadeur van Spanje, een
autoritair en
arrogant mannetje, is gisteren na een
attaque per
ambulance naar het ziekenhuis van Courchevel vervoerd. Hij had tijdens het
après-skiën avances gemaakt naar de vrouw van zijn Belgische collega. Hij kon door haar gekke
accent – en het feit dat ze net een
amuse van
aubergine in haar mond had gestopt – niet alles verstaan wat de dame zei, maar ze ging duidelijk niet in op zijn
avances en sloeg
alarm. “Wie denk je wel dat je bent?” vroeg ze,
“François Hollande?
Afijn, ik zit echt niet te wachten op
een
affaire. En
allez, ik kan echt wel wat beters krijgen!
Wie
kan jou nou
au sérieux nemen?
Aju!”
De B van bonnefooi en besognes
Twee bandieten overvielen vorige week op de
bonnefooi een
bijouterie aan een drukke
boulevard. “Vul deze
bagagetas met juwelen!” bevalen ze de man achter het
bureau. “Mijne heren, het is niet bepaald
bon ton om een vuurwapen op iemand te richten”, antwoordde deze met
bravoure. “En het is zeker niet mijn bedoeling te
badineren of uw overval te
bagatelliseren,
maar ik heb niets van waarde. Ik run een Franse
concept store voor de
beau monde en
bon vivants, maar veel levert het nog niet op. Ik verkoop slechts wat
bric-à-brac,
bonbons en een lekkere kruiden
bouillon.
Kunt u zich dan ook richten op een andere
branche? Ik heb al genoeg
bourgeois besognes!”
De C van chefs en chantage
Laatst stapte een bekende
cabaretier en
coryfee van de Nederlandse theaterwereld na weer een uitverkochte voorstelling in de taxi. De
chauffeur herkende hem meteen. “
Chef! Ik ken jou! Vertel eens wat over het leven achter
de coulissen!” De cabaretier was moe maar toonde zich
coulant. “Je kunt me alles vragen”, zei hij. “Je krijgt van mij
carte blanche.” Na een ritje van slechts vijftien minuten werd de chauffeur geboden te stoppen bij een
café. “Dat is dan vijftig euro, in kleine
coupures als het even kan.” “Vijftig euro voor dat ritje?” schreeuwde de cabaretier. “Dat is je reinste
chantage!” “Tsja, we kunnen niet allemaal louter van onze
charmes leven en alles
cadeau krijgen.” Gefrustreerd reikte de cabaretier naar zijn portemonnee, maar moest tot zijn grote
consternatie vaststellen dat die leeg was. “Wat een
catastrofe, ik heb geen
contant geld meer! Accepteert u ook
cheques?” “
Crimineel!” brieste de chauffeur. “Mijn taxi uit, voordat ik je
castreer!”
De D van doceurtjes en derrières
De
douane op Schiphol is vaak het
decor van illegale praktijken. Toeristen proberen douaniers met
douceurtjes te paaien om verboden souvenirs toch het land binnen te krijgen. In de meeste gevallen gaat het om
delicatessen die bedoeld zijn voor een chic
diner. Maar sommige souvenirs passen niet eens in een tas of koffer. Zo probeerde laatst een Franse
documentairemaakster een
dressoir van ivoor door de douane te loodsen. Toen de douaniers haar de toegang weigerden en met enig
dedain naar haar papieren vroegen, ging ze met haar dikke
derrière op het dressoir zitten. “Ik sta niet op voordat jullie me erdoor laten", zei ze stellig, terwijl ze frummelde aan haar
decolleté. “Mijn man wacht al uren buiten in zijn
deux-chevaux om dit pronkstuk naar het
depot te brengen. Ik ga niet verder in
discussie met u!”
De E & F van embonpoints en fondant
De
etaleur van het chique warenhuis wachtte op zijn oudere collega bij de
entree van de derde
etage. Hij had hem nog nooit ontmoet en was gespannen. Hoe zou de samenwerking met deze
éminence grise verlopen? Zelf stond hij te boek als een
enfant terrible. Zijn
frappante winkelramen waren een explosie van kleuren; het tegenovergestelde van het
elegante werk van zijn collega. De twee vormden desalniettemin de
fine fleur van hun kleine wereld. Na twintig minuten verscheen de man in een wolk van
eau de cologne eindelijk met zijn volledige
entourage: twee persoonlijke assistenten en drie stagiairs. Zijn conculega was minder intimiderend dan gedacht – was dat een stevig
embonpoint dat hij zo
en profil door die bonte blouse heen zag? Hij wilde hem bijna
fouilleren om het te verifiëren. Door zijn zenuwen vergat hij tot overmaat van ramp even de
etiquette en zoende de beste man
en plein public op de lippen. Wat een enorme
faux pas! Wat een
farce! “Je vorige etalage was
exquis”, zei hij snel, alsof er niks aan de hand was. “Merci”, antwoordde zijn collega. “Maar nu is het tijd voor de grote
finale! Een spectaculaire etalage waar veel mensen op af komen kan het warenhuis voor het
faillissement behoeden.” Hij knikte en lachte iedereen vriendelijk toe. “En als we vanavond klaar zijn met ons werk, dan gaan we allemaal bij mij thuis
fonduen, met
fondant toe!”
De G & H & I van gourmetten, honneurs en idioten
De
gouverneur keek nog eens op zijn
horloge. De monteur was al een al half uur te laat en nergens in de enorme
garage te bekennen. Het
humeur van de bewindsman verslechterde met de minuut. Wat een
inferieure service! Hij zou zo zeker te laat komen voor het diner in het museum, dat als
hommage aan een Franse ontwerper van niet bijster
interessante haute couture werd gehouden. De genodigden zouden nu vast nog bezig zijn met de
hors-d’oeuvres, maar binnen een uur zou iedereen aan tafel plaatsnemen om te
gourmetten. Voor het evenement moest hij de
honneurs waarnemen – hij kon het zich niet permitteren nog veel langer te wachten. Zonder enige
gêne zocht hij zijn auto in de garage op en reed weg zonder te betalen. Stelletje
idioten!
De J & K & L & M van journalisten, kilometers, lingerie en madammetjes
De
journalist was al uren door de metropool aan het rijden (gelukkig bood zijn autoverzekering onbeperkte
kilometrage) toen hij eindelijk het
louche theater vond waarover zijn informant had verteld. Hij trapte iets te snel op de rem, waardoor hij zijn verse
jus d’orange over zijn
jacquet morste. “Nondeju!”, mopperde hij en parkeerde snel zijn bolide aan de kant van de boulevard. “Twee kaartjes voor de
matineevoorstelling”, zei hij tegen de caissière en holde meteen naar de
loge. Zou hij al te laat zijn? Aan de rechterzijde van de loge was een onopvallende deur die naar een privékamer leidde. Zonder verder na te denken, liep de journalist met zijn camera naar binnen en vond waar hij voor kwam: de president en zijn
maîtresse in een
lits-jumeaux. Zij in een sexy
kostuum en
maillot en hij,
quelle surprise, in vrouwen
lingerie. De journalist kwam binnenlopen op het
moment suprême, maar de president en zijn
madam lieten zich niet uit het veld slaan. “Hé, lekker ding, heb je zin in een
ménage à trois? We beloven je, het wordt
magnifiek; we doen niets met de Franse slag!”
[line]
Over Mark Mackintosh
Werken als adjunct-hoofdredacteur bij reismagazine Columbus betekent in het geval van Mark de hele wereld over reizen. Dat doet hij dan ook graag en veel. Op zijn reizen trekt hij ze aan als een magneet: hilarische situaties. Als die dan ook nog met taal te maken hebben, dan kun je ons oprapen. Van ons mag Mark nog veel en vaak de wereld rond.
