Woordweetje: buut vrij

“Een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht, negen, tien! Wie niet weg is, is gezien. Ik kom!” Je haalt je handen voor je ogen vandaan en kijkt om je heen. Leeg. Je knijpt een beetje met je ogen, in de veronderstelling dat je dan nog beter kunt zoeken. Voorzichtig en langzaam loop je weg van de plek. Dan, geritsel … Iemand trekt een sprintje … “Buut vrij!” Te laat …



Door Fieke van der Perk

 

 

Iedereen heeft het vroeger wel gespeeld: verstoppertje. De regels zijn duidelijk en universeel. Een iemand telt tot tien en de rest verstopt zich. Vanuit je zorgvuldig gekozen schuilplaats probeer je naar de buutplaats te komen, om jezelf vrij te buten of, als je te laat bent, word je gebuut door de buter. Iedereen kent de betekenis van ‘buten’ en elk afgeleid woord hiervan, maar waarom gebruiken we dit woord en waar komt het vandaan?

Buut komt van het Franse but, dat doel of mikpunt betekent. Vroeger werd dit woord vaker gebruikt, zo kon iemand ‘zonder buut’, dus zonder doel, rondlopen. Het buten in verstoppertje komt voort uit het ‘buutspel’. In dit spel, dat vooral gespeeld werd aan het begin van de vorige eeuw, moesten de spelers opgejaagd worden en moest er buutgemaakt (buitgemaakt) worden. Het verstoppen is hier waarschijnlijk later aan toegevoegd.

Heb jij altijd al de herkomst van jouw favoriete woord willen weten? Laat het ons hieronder weten.

Column

Column: Talig puzzelen met Burgernet

Column: Talig puzzelen met Burgernet

Laatst las ik op een mobiel voor het eerst zo’n sms’je van Burgernet, een service die haar burgers berichtjes verstuurt als iemand vermist is geraak...


Column

Column: Frisisme

Column: Frisisme

Elke regio in Nederland heeft zo zijn eigen taaleigenaardigheden en dus zijn eigen taalvoutjes. Aan mij als docent Nederlands om die foutjes er liefst uit te ha...


Woordweetje

Woordweetje: What’s in a name?

Woordweetje: What’s in a name?

In het Nederlands worden veel eigennamen gebruikt in gezegdes en uitdrukkingen; jan en alleman komen erin voor. Deze week is columnist Mark Mackintosh de sjaak ...