Column: Slechte slogans

zorgen voor rommel

Inmiddels kunnen we niet meer over straat zonder ze te zien: bedenkelijke slogans. Vaak zijn die slogans dan ingezonden voor onze site slechteslogans.nl. Ze staan op vrachtwagens, gevels, busjes of reclameborden. Kijk daar, de vrachtwagen met ‘ferry-very-good’, het klussersbusje met ‘Oost West… A(lle)s Best!’ en een reclamebord met ‘BoxSpring je bed uit!’. Tenenkrommend? Vaak. Lachwekkend? Minstens net zo vaak. Zijn die ‘slechte slogans’ van ons eigenlijk wel zo slecht? We zochten het uit.

Door Christine Liebrecht en Tefke van Dijk

it's de cock that makes the manEen reclame- of bedrijfsslogan kan net zo makkelijk ‘tenenkrommend slecht’ als ‘stiekem wel leuk’ zijn. Waarom zijn sommige slogans ontzettend sterk en slaan anderen de plank volledig mis? In ons boek Ik verf tot ik sterf proberen we antwoord te geven op die vraag. We doken in onze verzameling ‘slechte slogans’ die we in ruim vijf jaar tijd hebben opgebouwd en categoriseerden de bijna dertienhonderd slogans die we ingestuurd kregen van trouwe volgers. Bij de analyse van de vele slagzinnen valt een aantal dingen op.

Two talig

We komen bijvoorbeeld veel tweetalige slogans tegen, zoals bij Hema de musical, de winnaar van onze eerste jaarverkiezing in 2012: ‘Hema, de worst musical ever. Maar ook: ‘We do asbest we can’ (Sloopcombinatie Laren), ‘Ei love you (Productschap Pluimvee en Eieren), ‘Van die sign er niet zo veel!‘ (Robin Design). En natuurlijk ‘It’s de Cock that makes the man’ van herenmodezaak Jan de Cock uit Tilburg.

Kiplekker

Ook woordspelingen zijn populair bij sloganbedenkers. Een alzheimercafé adverteert bijvoorbeeld met de leus ‘Vergeet niet te komen, Croma met ‘Hoe maak ik mijn kiplekker?’ en trappenbouwer Van Baar met ‘Steeds betrapt op vakwerk’. Modebedrijf Henk is ‘Van onder tot boven goed’ en bouwbedrijf Pekadak rijdt rond met de slagzin ‘Geen woorden maar daken’. Maar let op: woordspelingen zijn gevaarlijk. Los van dat het vaak een kwestie van smaak is, moeten mensen een extra denkstap maken om de dubbelzinnigheid te begrijpen. En dat lukt niet altijd, zo betogen wetenschappers.

Sinterklaas

Een slogan met rijm dan? Rijmende slogans bekken lekker en zijn vaak beter te onthouden. Helaas blijken veel slogans rijm te hebben van een bedenkelijk Sinterklaasgedichten-niveau: te gezocht, te krom of net niet rijmend. Voor veel bezoekers van onze site is het een onuitputtelijke bron van ergernis. Om enkele voorbeelden te geven: ‘Wees niet dom, koop bij dierenwinkel.com’,Dikke neus, ik ga naar Schoenenreus’, ‘Tapijt zonder spijt’ (Handelsmarkt) en ‘Ik verf tot ik sterf’ (Schilder Vincent).

Goed fout?

De vraag blijft: wat maakt een slogan nu precies slecht? Eigenlijk zijn er twee categorieën slechte slogans. Ten eerste de écht tenenkrommend slechte: denk aan spelfouten en onbedoelde betekenissen. En ten tweede de slogans waarbij het een kwestie is van (goede of slechte) smaak, net als ‘foute’ muziek. De winnaars van onze jaarverkiezingen waren in ieder geval erg in hun nopjes met de dubieuze titel ‘Slechtste slogan van het jaar’. Ze konden namelijk rekenen op een fikse dosis publiciteit. Op die manier bereiken de slogans uiteindelijk precies waarvoor ze bedoeld zijn: ze trekken de aandacht, worden onthouden en vergroten de naamsbekendheid. Best goed eigenlijk.


Christine Liebrecht en Tefke van Dijk_Stef den Boer

Foto: Stef den Boer

Slechte Slogans werd in 2011 opgericht door Tefke van Dijk en Christine Liebrecht. Inmiddels hebben zij meer dan twaalfhonderd slogans op Slechteslogans.nl staan die vanuit het hele land via Facebook en Twitter zijn ingestuurd. Jaarlijks wordt tijdens de Verkiezing van de Slechtste Slogan bepaald welke leus het minst door de beugel kan. In 2016 won een Utrechtse kapper met ‘Zit je haircut’.

Christine Liebrecht is universitair docent Communicatie- en Informatiewetenschappen aan Tilburg University. Tefke van Dijk is zelfstandig redacteur en journalist bij De Schrijfzolder.


Ik verf tot ik sterfWINNEN!

Op 7 juni verscheen het boek ‘Ik verf tot ik sterf’ van Christine en Tefke, met een verzameling van de opvallendste en creatiefste slogans evenals insights en achtergronden bij de teksten. Wij mogen vijf exemplaren weggeven! 🙂 Wil jij nog meer slechte slogans lezen? Doe dan mee! Laat ons in een reactie hieronder weten wat jouw favoriete (goede of slechte) slogan is en wie weet valt bij jou het boek op de mat.


Achter het net gevist? Het boek is ook hier te bestellen:

Boekrecensie

Boekrecensie: Moeder van glas

Boekrecensie: Moeder van glas

Taalliefhebbers zijn ook maar mensen. Dat bewijst Roos Schlikker met haar nieuwe boek Moeder van glas. Waar ze voor ons vijfde boek nog een column schreef over ...


Woordweetje

Woordweetje: In de luren leggen

Woordweetje: In de luren leggen

Je kunt op veel manieren zeggen dat je een grap bij iemand uithaalt: in het ootje nemen, in de maling nemen, in de luren leggen. Maar waar komt dat vandaan?...